Tomasz Gnat. Braciszkowie Niebożątka – recenzja

Tomasz Gnat, który do tej pory publikował felietony w Czasie Fantastyki, przedstawia swoją debiutancką powieść, Braciszkowie Niebożątka, która niedawno ukazała się nakładem Wydawnictwa Dolnośląskiego. Reklamowana jako połączenie twórczości Neila Gaimana i Terry’ego Pratchetta, a osadzona w klimacie Mrocznego Miasta i Metropolis, zapowiada się naprawdę intrygująco.

Historia osadzona jest w Polsce przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Jest to jednak obraz alternatywny, który z prawdziwą historią nie ma nic wspólnego. Miejscem akcji jest zaś pewne miasto. Rozbudowane, rozwinięte, fascynujące ale i niebezpieczne. Pewnego razu pojawia się w nim monolityczna Katedra. Nikt nie wie, czym ona jest i jak się do niej dostać. Wzbudza ona w mieszkańcach strach i przerażenie, a także budzi do życia demony tkwiące w ludzkich sercach.

Pewnego razu w mieście pojawia się tajemnicza postać, która za wszelką cenę chce dostać się do wnętrza monumentalnej Katedry. Podejmuje on współpracę z grupą młodych ludzi nazywających się Braciszkami Niebożątkami. Mimo woli stają do walki z siłami, które monolit fascynuje i wobec którego mają własne, niecne plany.

Braciszkowie Niebożątka to pierwszy tom zapowiedzianego już cyklu. Autor wprowadza nas do świata, który rządzi się własnymi prawami. Początek tej historii pozwala nam zapoznać się właśnie ze światem przedstawionym i jego regułami. Mamy tu wiele elementów, które nie tylko łączą się ze sobą, ale i wzajemnie uzupełniają. Jest to przede wszystkim klasyczne urban fantasy utrzymane w klimacie steam punku. Poza tym są tu elementy groteski, realizm magiczny, mnóstwo humoru i odniesień do literatury fantastycznej, a także wiele nietypowych postaci, z których każda na swój sposób jest indywidualnością. Największym bohaterem jest zaś samo miasto, które odkrywa przed czytelnikiem swoje tajemnice.

Braciszkowie Niebożątka to intrygujący debiut. Początkowo może odrobinę chaotyczny. Gdy jednak czytelnik poznaje świat i miasto, odkrywa również zalety powieści. Jej fabuła schodzi miejscami na dalszy plan, a głowną rolę zaczynają odgrywać plastyczne, fascynujące opisy. Wielbicielom podobnych rozwiązań lektura przyniesie satysfakcję. Sama historia jest nieco mniej rozbudowana, brakuje również finałowego zaskoczenia, ale zapowiedź kolejnych tomów pozwala mieć nadzieję, że Gnat odpowiednio ukierunkuje fabułę, nadając jej jeszcze więcej tajemniczych, mrocznych i zaskakujących rozwiązań.

Braciszkowie Niebożątka
Autor: Tomasz Gnat
Wydawnictwo: Wydawnictwo Dolnośląskie
Gatunek: fantastyka
Data wydania: 27 listopada 2019