„Miłość w czasach zagłady” – nieznane świadectwo z obozu Auschwitz

19 kwietnia, w rocznicę Wybuchu Powstawania w Getcie Warszawskim, odbędzie się uroczysta polska premira filmu Miłość w czasach zagłady.

Nieprawdopodobna i tragiczna historia miłosna młodej żydowskiej więźniarki, Heleny Citron i austriackiego oficera SS, Franza Wunscha. Miłość w czasach zagłady jest historią o tragicznej miłości pomiędzy więźniarką a nazistą. Piękna i pełnia życia Helena Citron, która w młodości trafiła do obozu, wkrótce znajduje się pod protekcją wysokiego rangą oficera SS Franza Wunscha, który zakochuje się w niej i jej magnetycznym głosie. Ryzykując egzekucją w razie przyłapania, byli w związku aż do wyzwolenia obozu. Trzydzieści lat później Helena otrzymuje list od żony Wunscha z prośbą, aby „odwdzięczyła się” – zeznawała na korzyść Wunscha. Helena musi dokonać wyboru. Czy pomoże człowiekowi, który skrzywdził tak wiele osób, ale ochronił ją i jej bliskich?

NAJLEPSZY IZRAELSKI FILM FESTIWAL DOCAVIV 2020

„Ta niezwykła ze względu na dramatyzm historia prowadzi widzów na spotkanie z urzekającymi postaciami i pokazuje im doskonały montaż oraz znakomicie przygotowane materiały archiwalne. Od początku do ostatniej sceny film balansuje na cienkiej linii pomiędzy agresorem a ofiarą, kiedy to udaje się uchwycić okropności wojny, przedstawić poruszające, żywe świadectwa, zgłębić tematy pamięci i zapominania oraz zadać przejmujące pytania o zwodniczą moc miłości”.

KILKA SŁÓW OD REŻYSERKI

W dzieciństwie moją pierwszą instruktorką teatralną była siostrzenica Heleny Citron. Opowiedziała mi historię dwóch sióstr z myślą, że pewnego dnia sama zabiorę głos i opowiem o tych wydarzeniach.

Przez lata, będąc już artystką, próbowałam przedstawić tę historię. Gdy starałam się pisać prozę, byłam zawstydzona moimi słowami, czułam, że moje refleksje nie oddają prawdy o tych wydarzeniach. Pięć lat temu, gdy po raz pierwszy nawiązaliśmy kontakt z córką nazisty, zrozumiałam, że najwłaściwszym medium będzie film dokumentalny. Zdałam sobie sprawę, że moim zadaniem jest stworzenie warunków dla prawdziwych bohaterów tej historii, aby mogli podzielić się swoimi wspomnieniami, które ukształtowały ich życie, opowiedzieć je własnymi słowami.

Ambiwalencja między dobrem a złem była tym, co mną na początku kierowało. Franz był jednocześnie sadystycznym potworem i dżentelmenem zdolnym do miłości i współczucia. Helena także nie spełniała ideału niewinnej ofiary: była silną kobietą z niewiarygodnym instynktem przetrwania, która pokochała okrutnego oficera SS i zdołała wybaczyć mu to niewyobrażalne czyny. Moim zdaniem odwoływanie się do dychotomicznego postrzegania dobra i zła jest kamieniem węgielnym dla powiązana tego filmu z naszym obecnym życiem. To sprawia, że jest to ważna historia, którą trzeba było opowiedzieć.

Miłość w czasach zagłady nieuchronnie rodzi pytania natury etycznej dotyczące przeszłości bohaterów. Stara się uniknąć osądu, lecz oferuje bezpośrednie ludzkie spojrzenie na ich życie w nobozie śmierci i wysiłki, których potrzebowali później, aby wrócić do żywych.

– Maya Sarfaty

Film został uznany przez widzów i krytyków, którzy docenili tę niezwykłą historię i świetnie oddane realia obozowego życia. Yosef Shibek, ocalały z Auschwitz, tak wypowiedział się o filmie: Świadectwa w filmie przywołały moje własne wspomnienia z Auschwitz. Dokładnie tak było! W przeciwieństwie do filmów fabularnych o Holokauście, które zwykle wypaczają prawdę i mnie złością. Byłem poruszony trafnością tego filmu i przypomniałem sobie jedno zdarzenie, kiedy niemiecki żołnierz naraził się dla mnie. To współczucie, którego doświadczyłem kiedyś w warszawskim getcie, podobnie jak miłość w filmie, „zatrzymało” zło i okrucieństwo.