Henry Kuttner. Czytelniku, nienawidzę cię! – recenzja opowiadań

Henry Kuttner, często tworzący w synergicznym duecie ze swoją żoną C.L. Moore, to postać fundamentalna dla Złotej Ery Science Fiction. Mistrz krótkiej formy, którego twórczość cechuje niezwykła pomysłowość i różnorodność. Zbiór Czytelniku, nienawidzę cię!, wydany w zasłużonej serii Wehikuł Czasu, stanowi doskonałą okazję do zapoznania się z jego twórczością. Już sam prowokacyjny tytuł, zaczerpnięty z jednego z opowiadań, sugeruje, że nie będziemy mieli do czynienia ze sztampowymi historiami, lecz z literaturą świadomą konwencji, bawiącą się oczekiwaniami odbiorcy i nierzadko mrugającą do niego okiem, nawet jeśli jest to mrugnięcie nieco złośliwe.

Siłą prozy Kuttnera, doskonale widoczną w tym zbiorze, jest jego warsztatowa wszechstronność. Autor z równą swobodą porusza się po rejestrach humoru, groteski, psychologicznego thrillera, kosmicznej przygody czy mrocznej fantastyki z elementami horroru. Niezależnie od tonacji, jego opowiadania charakteryzują się dynamiczną akcją, precyzyjnie skonstruowaną fabułą i często zaskakującym, inteligentnym finałem. Kuttner potrafił w niewielkiej objętości zawrzeć skomplikowane koncepty i wyraziste postaci, co czyni lekturę niezwykle satysfakcjonującą i angażującą od pierwszej do ostatniej strony.

Tematycznie zbiór prezentuje szerokie spektrum zainteresowań autora, typowe dla klasycznej science fiction połowy XX wieku, ale podane w oryginalny sposób. Znajdziemy tu historie o podróżach w czasie i ich paradoksach, o zbuntowanych robotach i sztucznej inteligencji nabierającej samoświadomości, o niebezpiecznych mutacjach i eksperymentach genetycznych, a także o psychologicznej manipulacji i kruchej naturze rzeczywistości. Kuttner często wykorzystywał fantastyczne scenografie do zadawania pytań o kondycję ludzką, społeczne lęki, zwłaszcza te związane z gwałtownym postępem technologicznym i widmem wojny oraz granice poznania.

Jedną z największych zalet pierwszego tomu zbioru opowiadań jest nieustająca inwencja Kuttnera. Nawet gdy sięga po znane motywy, potrafi je odświeżyć, nadać im nowy wymiar lub całkowicie odwrócić oczekiwania. Jego opowiadania pełne są błyskotliwych pomysłów, które do dziś potrafią zadziwić oryginalnością. Czy to eksplorując konsekwencje nieprzemyślanych życzeń, czy przedstawiając absurdalne zmagania z biurokracją przyszłości, czy kreśląc wizje obcych cywilizacji, Kuttner zawsze dbał o to, by jego historie były nie tylko rozrywkowe, ale i skłaniały do refleksji, pozostawiając czytelnika z intrygującą myślą lub niepokojącym obrazem.

Oczywiście, należy pamiętać, że są to teksty powstałe kilka dekad temu, co może być odczuwalne w pewnych aspektach. Niektóre rozwiązania fabularne czy charakterystyki postaci mogą dziś wydawać się nieco naiwne lub uproszczone w porównaniu ze współczesną SF. Język i styl, mimo energii i klarowności, noszą znamiona swojej epoki – ery pulpowych magazynów, gdzie liczyła się przede wszystkim wartka akcja i mocny koncept. Jednak te cechy, postrzegane w odpowiednim historycznym kontekście, stanowią raczej o uroku tej literatury niż o jej wadach, pozwalając docenić jej pionierski charakter.

Wydanie w serii Wehikuł Czasu to ważny gest, przybliżający polskiemu czytelnikowi klasykę gatunku, która mogła wcześniej umknąć uwadze. Wybór tytułu Czytelniku, nienawidzę cię! jest szczególnie trafny – nie tylko przyciąga uwagę, ale także oddaje specyficzny, często ironiczny i metatekstualny ton niektórych prac autora, który lubił bawić się formą i konwencją, wchodząc w swoisty dialog ze swoim odbiorcą.

Czytelniku, nienawidzę cię! to znakomity zbiór, który powinien zadowolić każdego miłośnika inteligentnej, pomysłowej i dobrze napisanej fantastyki naukowej. Stanowi świetne wprowadzenie do twórczości Henry’ego Kuttnera dla tych, którzy go jeszcze nie znają, a dla fanów Złotej Ery SF jest pozycją obowiązkową. To literatura, która mimo upływu lat wciąż bawi, intryguje i daje do myślenia, udowadniając, że klasyka gatunku ma niezaprzeczalną wartość i potrafi dostarczyć niezapomnianych wrażeń czytelniczych. Zdecydowanie warto sięgnąć po ten tom, czekając przy okazji na kolejny zbiór jego opowiadań.

Czytelniku, nienawidzę cię!
Autor: Henry Kuttner
Seria: Wehikuł Czasu
Wydawnictwo: Dom Wydawniczy Rebis
Gatunek: science fiction, opowiadania
Data wydania: 11 marca 2025

Za materiał do recenzji dziękujemy Wydawnictwu Rebis