Mieczysław Rościszewski „Słowiańskie baśnie i bajki” – recenzja

Chociaż mitologia grecka jest moją ulubioną, to chętnie sięgam także po historie z innych kręgów kulturowych. Tym razem do mojej ręki trafiły Słowiańskie baśnie i bajki autorstwa Mieczysława Rościszewskiego. Pisarz żyjący na przełomie XIX i XX wieku zebrał przekazywane w różnych regionach opowieści i umieścił w jednej książce, a za najnowsze wydanie jego dzieła odpowiada wydawnictwo Replika. 

W książce znajdziemy ponad 30 bajek i baśni. Niektóre zajmują zaledwie stronę lub dwie, inne są nieco dłuższe i bardziej rozbudowane. Czytelnicy mogą zapoznać się z historiami bośniackimi, bułgarskimi, chorwackimi, czeskimi, kaszubskimi, łużyckimi, morawskimi, polskimi i rosyjskimi. Jak wiele ludowych opowieści, są one wyrazem niewiedzy, strachu lub chęci pouczania dzieci, aby nie narażały się na niebezpieczeństwo lub po prostu były posłuszne dorosłym.  

Niektóre z bajek na pewno będą Wam znane. Chyba najpopularniejszą jest ta o Śnieżce, która tutaj występuje jako Białośnieżka. Dosyć znana jest również historia o księżniczkach, które co noc wymykały się z pałacu i tańczyły całą noc z królewiczami lub o stoliku, który sam się nakrywał. Te wersje nie są jednak ugładzone i dostosowane do wrażliwości dzieci, bo wtedy, gdy były spisywane, ich celem nie była rozrywka, a przestroga. 

Sięgając po Słowiańskie baśnie i bajki miałam nadzieję na zapoznanie się nie tylko z samymi historiami, ale także zarysem historycznym i kulturowym. Niestety tego elementu zabrakło mi w książce. Jest to zbiór opowieści, ale bez żadnego tła czy wytłumaczenia. Z tego powodu niektóre historie w moim odczuciu nie miały morału ani do niczego nie prowadziły. Gdyby przed bajką dodano kilka słów wstępu lub na końcu wyjaśniono kwestie, które dla polskiego czytelnika mogą być niezrozumiałe, książka byłaby lepsza w odbiorze. Bez tego jest to zbiór historii, które na pewno będą ciekawe dla osób interesujących się ludowymi przekazami, ale i tak, chcąc się w nie zagłębić, będą musiały sięgnąć po inne opracowania. Jednak jako część kolekcji, książka sprawdzi się dobrze, ponieważ jest to kolejny tom z cyklu Wierzenia i zwyczaje, który został wydany w twardej oprawie z niepojącą i mroczną, ale dobrze oddającą klimat książki grafiką. 

Słowiańskie baśnie i bajki
Autor: Mieczysław Rościszewski
Gatunek: baśnie, legendy, podania
Wydawnictwo: Replika
Data wydania: 24 stycznia 2024