Oksfordzka Historia Unii Polsko-Litewskiej

Tom 1 Oksfordzkiej historii unii polsko-litewskiej  skupia się wokół lat 1385 – 156

Autorem książki jest Robert Frost, historyk kształcący się na uniwersytetach w St. Andrews, Krakowie i Londynie, a obecnie kierujący katedrą historii na uniwersytecie w Aberdeen. Jego zainteresowanie historią Europy Środkowo-wschodniej, przyczyniło się do powstania tej niesamowitej publikacji, będącej opowieścią o jednej z najdłużej trwających związków politycznych w dziejach Europy.

Książka ta nie jest historią państwa, ani historią narodu, jak pisze sam autor. Jest to historia polityczna pewnej relacji. Jest to historia unii, która poza Polską i Litwą objęła również inne narody – Rusinów, Niemców, mieszkańców Prus i Inflant. Opowiada ona o procesach formowania unii, ale nie z punktu widzenia państwa narodowego, lecz z perspektywy jej samej. Skupia się wokół kształtowania opartego na konsensusie, wielonarodowego państwa, które budowano na pokojowych negocjacjach, a nie na wojnach i podbojach.

Autor w tej publikacji zrywa z poglądem jakoby unia ta była przykładem polskiego imperializmu, który to pogląd wielu historyków mocno forsuje. Przedstawia inny punkt widzenia, Rzeczypospolitej będącej unią ludów stanowiących jedną wspólnotę polityczną obywateli pod panowaniem monarchy. Oczywiście nie można powiedzieć, że był to konsensus idealny, a w centrum unii nie raz toczyły się spory. Nad tym wszystkim przeważała jednak wspólna wizja Rzeczypospolitej.

Książka ta jest zarówno hołdem złożonym wielkim historykom, ale również wiele czerpie z ich dorobku.

Sam autor w wielu miejsca powołuje się na wielkie nazwiska, ale nie boi się również z nimi polemizować, a nawet negować ich poglądów. Często ukazuje inny punkt widzenia, zarazem tłumacząc na czym polega inne spojrzenie, które najczęściej związane jest nie tylko z pochodzeniem historyków, ale również sytuacją polityczną. Obraz unii bowiem zniekształcany był przez zabory, powstanie silnych nacjonalizmów czy sowietyzację krajów wchodzących w jej skład.

Niniejsza książka jest próbą opowiedzenia dziejów unii polsko-litewskiej od czasów jej powstania do utworzenia Rzeczpospolitej Obojga Narodów w roku 1569. Jednocześnie stanowi próbę zrozumienia dziedzictwa unii, które przez tyle lat wspólnej historii powinno łączyć a nie dzielić nasze narody.

Okładka książki Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej t. I
Powstanie i rozwój 1385–1569.
Autor: Robert Frost
Tłumaczenie: Tomasz Fiedorek
Wydawnictwo: Dom Wydawniczy Rebis
Gatunek; literatura faktu, historia
Data wydania: 25 października 2018

 

Za materiał do recenzji dziękujemy Wydawnictwu Rebis