Instrukcja nadużycia. Alicja Urbanik-Kopeć – recenzja
Na hasło pokojówka przed oczami zazwyczaj staje nam kobieta w charakterystycznym fartuszku i miotełką z piór w dłoni. Zazwyczaj, ponieważ postacie pokojówek przeważnie występują i występowały gdzieś w tle, ledwo zauważalne i pomijane. Dlatego też utracony głos uciemiężonych kobiet stanowiących służbę domową przywraca Alicja Urbanik-Kopeć w swojej najnowszej książce Instrukcja nadużycia. Historia kobiet służących w dziewiętnastowiecznych domach.
Instrukcja nadużycia to w zasadzie reportaż i przyznać trzeba, że Alicja Urbanik-Kopeć uczyniła dla pokojówek, czy też wręcz niewolnic, bardzo dużo, pozwalając im, po dwóch stuleciach, przemówić. Autorka zaczyna swoją książkę opowiadając o tym jak służące w ogóle wzięły się w mieście – skąd przybyły, jak zaczęły służyć, ile miały lat i dlaczego w ogóle zdecydowały się na wykonywanie takiego zawodu. Następnie Urbanik-Kopeć płynnie przechodzi do nieupiększonych i ostrych realiów ówczesnej sytuacji na rynku pomocy domowych. Dzieli się z czytelnikami anegdotami, które usłyszała lub przeczytała podczas swoich badań, wycinkami gazet z archiwum, broszurami, a nawet pokazuje tematyczne ryciny z tamtych czasów. Wszystko to stanowi bardzo spójną całość i tworzy świat, na który możemy spojrzeć z całkowicie nowej perspektywy.
Instrukcja nadużycia to prawdziwy ogrom solidnie przygotowanych informacji. Autorka dzieli się z odbiorcami zdjęciami oraz tekstami źródłowymi, wszystko jest przedstawione w sposób uporządkowany. Nie sposób zakwestionować oczywistości nieuczciwego traktowania pracownic domowych. Pełne nadużywania swoich pozycji przez Panów historie, okraszone wyzyskiwaniem, wyśmiewaniem, a nawet molestowaniem, które wypełniają tę książkę, sprawiają, iż wobec tej pozycji nie można przejść obojętnie.
Na uwagę zasługuje też fakt, iż czysto naukowo publikacja nie jest sucha ani nieprzystępna – autorka pisze ciekawie oraz charakterystycznie. Mimo, iż lektura do lekkich nie należy, czyta się ją z autentyczną ciekawością i zaangażowaniem.
Instrukcja nadużycia to prawdziwa gratka dla koneserów literatury faktu oraz kultury polskiej XIX wieku, ale nie tylko. Z całym sercem polecam ją każdemu.
Instrukcja nadużycia. Historia kobiet służących w dziewiętnastowiecznych domach
Autor: Alicja Urbanik-Kopeć
Wydawnictwo: Sonia Draga
Data premiery: czerwiec 2019
Jako mól książkowy czyta dosłownie wszystko co wpadnie w jej dłonie, zaś nieco wybredny gust literacki sprawia, iż nie waha się wprost napisać co sądzi o konkretnej pozycji.
