Baronówna. Na tropie Wandy Kronenberg – najgroźniejszej polskiej agentki

Wanda Kronenberg to postać bardzo fascynująca i enigmatyczna zarazem. Pochodziła z rodziny o żydowskich korzeniach, którzy najpierw przeszli na protestantyzm, a później na katolicyzm. Niestety wybuch wojny nie był łaskawy dla jej rodziny. Ona jednak nie poddała się i w czasach, kiedy żydowskie korzenie są jak wyrok śmierci, rozpoczęła niebezpieczną grę oscylując pomiędzy NKWD, AK, Abwerą i Gestapo.

Niestety w jej życiorysie nie jest łatwo się rozeznać. Prawdziwe wydarzenia mieszają się z tymi, które są wymysłem i niejako legendą. Aby to wszystko poukładać i oddzielić prawdę od fikcji, Michał Wójcik przeprowadził trzyletnie, szczegółowe dziennikarskie śledztwo, wyszukując wiele faktów, które połączył w jedną całość i spisał w książce wydanej nakładem wydawnictwa Znak Literanova.

Jak pisze sam autor pretekstem do podjęcia tego trudnego śledztwa z przeszłości była pewna informacja jednego z uczestników Poswatania Warszawskiego, który twierdził, że widział kobietę, która przybyła na barykady z pejczem w rękach. Najpierw powstała mała obsesja, aby ustalić czy to wydarzenie miało miejsce i kim była ta kobieta. Późnej autor całkowicie został pochłonięty historią tej kobiety, która w czasie drugiej wojny światowej uwodziła mężczyzn i sprawiała, że znikali bez wieści. Rozdawała karty w okupowanej Warszawie, nie bojąc się niczego i nikogo.

Książka Michała Wójcika skupia się głównie wokół osoby Kronenberg i to ona jest w niej główną postacią. Przy okazji nakreślone zostaje jednak szczegółowe tło ówczesnej Warszawy i zależności społeczne jakie miały wtedy miejsce. Gra wywiadów, prowokacje, pogromy, łapanki i egzekucje. Poza tym autor zamieszcza w swojej książce wiele informacji, które przewijają się przez akta, a nie były do końca potwierdzone. Wśród nich jest twierdzenie, że akcja pod Arsenałem była niemiecką prowokacją, a Gestapo tworzyło bojówki z byłych oenerowców i wykorzystywało ich do pogromów oraz tworzyło z nich sieć donosicieli. 

Historia Baronównej jest na tyle fascynująca, że mogłaby stać się kanwą świetnego filmu szpiegowskiego z wojną w tle. Autor potrafi zarazić swoją obsesją każdego czytelnika, a poza tym intrygujące jest to, że nawet tyle lat po zakończeniu wojny są postacie i wydarzenia, które nadal pozostają tajemnicą dla wielu współczesnych Polaków. I co najważniejsze – zawsze warto je odkrywać.

Baronówna. Na tropie Wandy Kronenberg – najgroźniejszej polskiej agentki. Śledztwo dziennikarskie
Autor: Michał Wójcik
Wydawnictwo: Znak Literanova
Gatunek: Biografia, literatura faktu
Data wydania: 12 marca 2018